Gjashtë organizata ndërkombëtare për lirinë e medias kërkuan anulimin e krijimit të Agjencisë për Media dhe Informim (MIA) nga qeveria shqiptare.
“Planet për agjencinë e re, të shpallur gjatë seancës së parë të parlamentit të ri më 18 shtator, do të centralizonin kontrollin mbi marrëdhëniet publike të qeverisë brenda një njësie të vetme. Sipas rregullave të reja, zëdhënësve në ministri dhe departamente qeveritare do t’u ndalohet të flasin drejtpërdrejt me mediat dhe informacionet publike ose komentet duhet të miratohen nga drejtori i përgjithshëm i MIA-s i cili do të emërohet drejtpërdrejt nga Kryeministri dhe do të ketë një status të barabartë me atë të një ministri qeverie”,-thuhet në reagimin e organizatave ndërkombëtare.
#Albania: As @ediramaal speaks about need for #mediafreedom at #SEEMC2021, we urge him to increase access to information for journalists.
Worryingly, a new agency would solidify greater government control over the flow of information. @MediaFreedomEUhttps://t.co/Wjh0sVGkuY
— IPI-The Global Network for Independent Journalism (@globalfreemedia) October 11, 2021
Organizatat për lirinë e fjalës vënë në dukje situatën në të cilën punojnë gazetarët në Shqipëri, lidhur me aksesin në informacion.
“Konteksti është jetik këtu. Gazetarët në Shqipëri aktualisht punojnë në një klimë jashtëzakonisht të vështirë për të pasur informacion nga burimet qeveritare. Qeveria komunikon me gazetarët përmes grupeve WhatsApp në vend që të përdorë kanale zyrtare. Gazetarët që punojnë për media të pavarura diskriminohen rregullisht kur kërkojnë informacion ose koment nga ministrat. Gazetarëve që shihen si përfaqësues të mediave “opozitare” u mohohet akreditimi ose u ndalohet të bëjnë pyetje në konferencat për shtyp”,- thuhet më tej në deklaratën e përbashkët të gjashtë organizatave.
Deklarata përmend mes të tjerash edhe mënyrën se si përfaqësuesit politikë, kryesisht Kryeministri Rama kryejnë komunikimet me gazetarët, duke shmangur konferencat për shtyp.
“Kryeministri i shmanget konferencave për shtyp dhe në vend të kësaj mbështetet në stacionin e tij televiziv ERTV për të krijuar dhe shpërndarë kafshime të shëndosha dhe videoklipe të para-redaktuara në shtyp. Intervistat u jepen gazetarëve të zgjedhur, duke mbrojtur kryeministrin dhe ministrat e tjerë nga përballja me pyetje sfiduese. Nën Partinë Socialiste, institucionet e tjera shtetërore kanë imituar këtë model dhe tani u dërgojnë pako lajmesh të përgatitura paraprakisht stacioneve televizive dhe gazetave private”.
Krijimi i Agjencisë për Media dhe Informim sipas organizatave mund të jetë në të ardhmen kontrolluese e informacionit.
“Në planin afatgjatë, kjo agjenci përfundimisht rrezikon të jetë një mjet i fuqishëm për çdo qeveri aktuale ose të ardhme për të kontrolluar rrjedhën e informacionit publik në media dhe për të ndikuar në atë që qytetarët lexojnë, dëgjojnë dhe shikojnë. Roli i gazetarëve është të veprojë si një filtër midis qeverisë dhe qytetarëve. Kufizimi i aftësisë së tyre për ta bërë këtë duke kufizuar mundësitë për të pyetur zyrtarët dhe gazetarët kritikë në anën tjetër kufizon ashpër aftësinë e shtypit për të bërë punën e tij dhe për të mbajtur pushtetin për llogari”,-shprehen organizatat.
Në përfundim të deklaratës, ato kanë kërkuar reagimin e misionit të BE-së në Tiranë si dhe të Komisionerit për Fqinjësinë dhe Zgjerimin, Oliver Varhelyi, me qëllim që të adresojnë shqetësimet e ngritura nga organizatat.
Çfarë është “Media Freedom Rapid Response”?
Organizata nënshkruese të deklaratës, “ARTICLE 19”, “European Centre for Press and Media Freedom (ECPMF)”, “European Federation of Journalists (EFJ), “Free Press Unlimited (FPU)”, “International Press Institute (IPI)”, “OBC Transeuropa (OBCT)”, janë pjesë e një nisem të quajtur “Reagimi i Shpejtë për Lirinë e Medias”, një mekanizëm në mbarë Evropën i cili gjurmon, monitoron dhe u përgjigjet shkeljeve të lirisë së shtypit dhe medias në Shtetet Anëtare të BE-së dhe Vendet Kandidate.
Erisa Kryeziu ka përfunduar studimet e larta në Gazetari dhe Komunikim, dhe Master Shkencor në Marrëdhënie me Publikun në Universitetin e Tiranës. Prej pesë vitesh është gazetare dhe menaxhere e projekteve pranë Citizens.al, ku raporton për çështje sociale dhe të drejtat e njeriut, veçanërisht për çështjet e të drejtave në punë, në arsim, barazinë gjinore, grupet e margjinalizuara e personat me aftësi të kufizuar si dhe për çështje mjedisore. Njëkohësisht punon edhe si koordinatore projektesh me fokus rininë dhe edukimin mediatik. Përdoruese e teknikave të reja të raportimit sikurse “Mobile Journalism” dhe e mjeteve të angazhimit qytetar në raportim (ECR-Engage Citizens Journalism).